"සිද්ධාර්ත... නේරංජනාව හිඳී ගොසින්"
"කම්පා වෙලා තේරුමක් නෑ යශෝධරා... වැසි වැටුන දාක යලිත් පෙර වගේ ගලාවි"
"කම්පාවක් නොවෙයි සිද්ධාර්ත... මට මොකද්දෝ දැනෙනව..."
"දැනෙන දේ වචන වලට පෙරළන්නත් අමාරුයි වගෙ?"
මම තාමත් සිහින දකිනවා. සැබෑ ජීවිතේ කවදාවත් මට යශෝධරාවක් ලැබෙන එකක් නෑ. ඒත් සාරාසංක්‍යය කල්ප ලක්ශයක් පුරාවට ළඟින් ආ අනාත්මීය ආදරයක් මටත් ඕනෙ උණා. ඒත් එහෙම ආදරයක් තාම මට හම්බවෙලා නෑ. අනාත්මීය ආදරයක්? ආදරයක් කොහොමද අනාත්මීය වෙන්නෙ.
මම ඉස්කෝලෙ ගියෙ අනාත්මය සහ ආදරය කියන වචන දෙක ලිහා ගන්න විදිහක් හිත හිත. දහය වසරෙ බුද්ධ ධර්මය ඉගැන්නුවෙ මේධාලංකාර පොඩි සාදු. උන්නාන්සෙ විප්ලවීය අදහස් දරපු හාමුදුරු නමක්. ඒ නිසාමද කොහෙද අපි එකොලහ වසරට එද්දි උන්නාන්සෙට මාරුවක් ආවෙ. මේධාලංකාර හාමුදුරුවො නොදන්න දෙයක් නෑ. ඒ කාලෙ අපිට මොන විෂයට ගුරු වරයෙක් අඩු උණත් මේධාලංකාර හාමුදුරුවො තමයි ඒ අඩුව පිරෙව්වෙ. සුනීතා මිස් එනකල් ඉන්ග්‍රීසි ඉගැන්නුවෙත්, ධම්මික සර් නැති දා ඉතිහාසය ඉගැන්නුවෙත්, සුමනා මිස් පෙන්ශන් ගියාට පස්සෙ ගණිතය ඉගැන්නුවෙත් අපෙ හාමුදුරුවො. උන්නාන්සෙ එක්ක මම ඒ කාලෙ ගොඩක් දේ කතා කළා. බර වචන වල තේරුම උන්නාන්සෙ මට කියා දුන්නා. සමහර වචන උන්නාන්සෙ දන්නෙ නැතත් වචනෙ උච්චාරණය වෙන හැටියට මෙන්න මේ වගේ එකක් වෙන්න ඕනෙයි කියල කියනවා. පස්සෙ බැලුවම ඒක හරි.
උන්නාන්සෙ ගියයින් පස්සෙ අපිට ආවෙ බණ්ඩාර සර්. අච්චු පොතෙන් එහාට වචනයක් වත් කතා නොකරපු සර් ගෙ ප්‍රධානම දේ උණේ අන්තිම අභ්‍යාසය කරවන එක. ඒක කවදාවත් හාමුදුරුවො නොකළ දෙයක්. හාමුදුරුවන්ගෙන් වගේ හිතට එන එන ප්‍රශ්න අහන්න අපිට ඉඩක් ලැබුණෙවත් ඇත්තටම සර් උගන්නන විදිහට කිසි ප්‍රශ්නයක් හිතට ආවෙවත් නෑ. උසස් පෙළට ආවයින් පස්සෙ ඒ මතකයත් ටික ටික ඈත් උණාද මන්ද.
අනාත්මීය ආදරයක් කියන්නෙ මොකද්ද එහෙම එකක් පවතින්න පුලුවන්ද වගේ ප්‍රශ්ණයක් අහන්න කෙනෙක් මට ඉස්කෝලෙ හිටියෙ නෑ.
මම පන්තියෙ ඉඳගන හිටියා. මේධා ටිකකින් පන්තියට ආවා.
"ගුඩ් මෝනිං තිවංක"
"මේධා මට ප්‍රශ්ණයක්"
"මොකද්ද... ගුඩ් මෝනිං කිව්වම ආපහු කියන්න පුරුදු වෙන්න මුලින්"
"මම කිව්වනෙ මට ප්‍රශ්ණයක් කියල."
"කියන්න බලන්න... හීනයක් ගැනද ආයෙ?"
"ඒ වගෙ..."
"කමක් නැ. කියන්නකො"
"මොකද්ද අනාත්මීය ආදරයක් කියන්නෙ. අනාත්මීය ආදරයක් පවතින්න පුලුවන්ද?" මම මේධාගෙන් ඇහුවා. එයා මම දිහා බලාගන හිටියා. කිසිම හැඟීමක් නැතුව. මේධා හිතන දේ මට හිතා ගන්න බැරි උණා.
"මේධා... ඒක අමතක කරන්න." මම පුටුවෙන් නැගිට්ටා. පන්තියට එකා දෙන්නා ළමයි එනවා. වෙලාව කොච්චරක් ගියාද මම දන්නෙ නෑ. සීනු සද්දෙ ඇහුණා. පුරුද්දට වගේ පන්සිල් ගන්න ළමයි එක්ක පෝළිමට එකතු උණා.
මේධාට මාව එපා වෙලා ඇති දැන්. කොහොමත් ඕන වෙලා හිටියෙත් නෑ. ඒත් එයා හැසිරුනේ එයාගෙ හිතේ මම ගැන විශේෂයක් තියනවා වගේ. මම හිතට සිතුවිලි වලට ඉබි යතුරු දැම්මා. ඉස්කෝලෙ ඇරෙනකල්.
අනිත් ළමයින්ටත් එකතු නොවී මම ගෙදරට ආව. අම්ම ගෙයි දොරකඩ ඉඳගන බලාන හිටියෙ මම එනකල්. මම දොර ගාවට යනකල් අම්මව හොඳට බැලුවා. එයාගෙ ඇස් වල ගිලුණු දුකක් තිබුණා. කන්මුල් වල ගැහිල. වෙනදට වඩා. ඈ වයස ගිහින්. මමත් අම්මා ගාව ඉඳගත්තා.
"අද කලින්?"
"ඔව් අම්ම. ඉක්මන්ට ආව."
"ඉඳපන්. බත් බෙදන්න..." අම්ම එක අතක් බිමටත් අනිත් අත මගෙ කකුලට වාරු දීල නැගිටින්න හැදුවෙ.
"ඔහොම ඉන්න අම්මෙ. බඩගිනි නෑ." මම අම්මව නැවැත්තුවා. අම්ම ආපහු එහෙම්ම හිටිය. මම දිග ඇදිල අම්මගෙ ඔඩොක්කුවෙන් ඔලුව තියගත්තා. අම්මගෙ වෙව්ලන අතැඟිලි මගෙ කෙස් ගස් අස්සෙන් ගියා. මම ඇස් පියා ගත්තා. ඇඟ පුරාම තිබ්බ දුකක් වේදනාවක් විදුලි සැරක් වගේ ඇස් ගාවට එකතු උණා. ඒ හැඟීම කඳුලු වෙලා අම්මගෙ චීතෙට වැටෙනව මට දැනුණා. අම්මට මගෙ හිත තේරිලා වගෙ මට ඇති තරම් වෙලා එහෙම ඉන්න දුන්නා. හිතට ලොකු සැහැල්ලුවක් දැනෙන්න පටන් ගත්තා. මට තිබුණ ප්‍රශ්ණය අනාත්මීය ආදරය කියන්නෙ මොකද්ද කියන එක නොවෙන බවත් මට නොහැඟෙන නොතේරෙන තවත් දේවල් මගෙ හිතේ තියන බවත් මට තේරුණා. ඒ වගේම තව දෙයක් මතක් මතක් උණා. ඉස්සර අපේ සාහිත්‍ය සර් කියනව,
"මනුස්සයෙක්ට අඬන්න පුලුවන් ක්‍රම දෙකක් තියනවා. කඳුලු වලින් අඬන්න පුලුවන්. නැත්තම් වචන වලින් අඬන්න පුලුවන්. දෙකෙන්ම දුක තුනී වෙයි. ඒත් කඳුලු වලින් ඇඬුවම, කඳුලු වේලිලා යාවි. වචන වලින් ඇඬුවොත්, ඒ වචන ලස්සන කවියක් නැත්තම් කතාවක් වෙලා හැමදාම ළඟ හිඳීවි. ඉතින්, කඳුලු හලන්නැතුව, වචන වලින් අඬන්න ඉගන ගන්න. ඒකත් හැමෝටම බෑ"
මටත් කඳුලු නවත්තල වචන වලින් අඬන්න ඕනෙ උණා. මම අම්මගෙ ඔඩොක්කුවෙන් නැගිටල ගේ ඇතුලට ගියා.
"අම්මේ... කමු... බඩගිනි..." වචන ලියන්න කොලයක් අතට ගන්න ගමන් අම්මට කිව්වා.
මතු සබැඳි
ඊළඟ කොටස පහලින්
නිර්නාමික vii
No comments:
Post a Comment