නිර්නාමික ix

අනාත්මීය ආදරය

අහස තරු පිරිච්ච වරල දිග හැරලා කොණක හඳ පලුව රඳවලා තිබ්බා. මම ඔහේ අහස දිහා බලාන හිටියා. මගේ ඇහැ ගැටිච්ච එක තරුවක් ඔච්චමට වගේ නිවී නිවී දිලිහෙන්න උණා. ඈ මට අමීශාව මතක් කළා.

අමීශා තරු වලට ගොඩාක් ආසා කළා. මම තරු වලට වෛර නොකලත්, අමීශා මුණගැහෙන්න කලින් ඒ හැටි ආදරයක් ආසාවක් තරු ගැන තිබ්බෙ නෑ. අමීශා මාව තරු වල පෙම්වතා බවට පත් කළා. තරු එක්ක කතා කරන්න මට ඉගැන්නුවෙ, අමීශා. අමීශා මගේ ළඟ නැති රෑක, ඈ නැති අඩුව මැකුවෙ අහසෙ දිලිහිච්චි කරු කැට. අමීශාට තරම් ම මම තරු වලටත් ආදරේ කරන්න පුරුදු උනා.

අමීශාව මතක් කරපු ඒ තරුවෙ තිබුණෙ වෙනස් ම එළියක්. නිවි නිවි දිලිහුන තරුව එක පාරම පාවෙන්න පටන් ගත්තා. කණා මැදිරියෙක්!

රුවන් තරුවක් නිවී දිලිහුන
අඳුර පරදා එළිය ඉහිරුන
හිතම රිදවා යළිත් රැවටුන
කදෝකිමියෙක් ඔහේ ඉගිලුන

මම මිමිණුවා.

"අමීශා..." මම හිටියෙ තණ බිස්ස උඩ එලපු රටා පැදුරක උඩු බෙලි අතට, අහස දිහා බලාගන. රටා පැදුරේ විකර්ණ දිගේ රෝස පාට ගොම කොළ පාට කුකුල් සායම් පොබවල කිසිම හැඩයක් නැති රටාවක් මතු කරල තිබ්බ විත්තිය මට මතක් උණා. නුවර ඉඳන් එමින් ගමන් වේවැල්දෙනියෙන් නවත්තල ගත්ත පැදුර. අමීශා පැදුරේ රටා බැලුවෙ නෑ. ඔහේ ඒ පාර අයිනෙ තිබ්බ කඩෙන් අතට අහුන පැදුරක් ගත්ත. රටාව කැතයි කියල තේරුණේ තණබිස්ස උඩ පැදුර දිග ඇරියම. පැදුරට දාල තිබුණ රටාවෙ ඇද කතා කරනවට වඩා අමීශටත් මටත් කතා නොකර කතා කරන්න ගොඩක් දේ තිබ්බ. මගෙ කකුල් පැදුරෙන් එළියට ඇවිත් තිබ්බා. උඩ බලාගනම මම අමීශට කතා කලා. ගහක් යටට වෙන්න උන්න නිසා ඒ හැටි අවුවක් වැටුනෙ නෑ අපිට.

"ම්ම්..." අමීශත් උඩ බලානම හුම් මිටි තිබ්බ. එයාගෙ ඔලුව මගෙ ඔලුවට එහා පැත්තෙන් මගේ උරහිසෙ වදින නොවදින ගානට. එයාගෙ කකුල් දෙකත් පැදුරෙන් එළියට ඇවිත් තියෙන්න ඇති. මම අමීශා දිහා බැලුවා. අමීශාගෙ ජම්බො ක්‍රේල් කෙස් කැරලි එහෙන් මෙහෙන් ඉස්සිලා තිබ්බ. අමීශා මේකප් කරන්න හොඳටම දන්නව. වැඩිත් නෑ. අඩුත් නෑ. ත්‍රෙඩින් කරපු ඇහි බැමි... හමේ පාට ෆවුන්ඩේශන් එකක් ලාවට ගාලා, කම්මුල් උඩ ලා රෝස පාටට මේකප් කරල තිබුණා. අයි ලයිනර් එකෙන් ටිකක් තදට ඇස් යට ඇඳල. ඒ එයාගෙ හැටි. උල් වෙච්ච නහය... තොල් දෙකේ පාටක් නැති උනත් ලිප් ග්ලොස් එකක් ගානව කොහොමත්. අමීශාගෙ නියපොතු වල වගකීම මට බාර කරල තිබ්බෙ.

"මට ඔන්න වෙනස්ම නේල් ආට් එකක් ඕනෙ හරිද. ඔයා කැන්වස් වල පුරවන චිත්‍ර වලට වඩා ලස්සනට මගේ නියපොතු ලස්සන කරන්ඩ ඕනේ. තේරුණාද?"

"එහෙමයි මැඩම්..."

මම අමීශගෙ නියපොතු පාට කලේ කැන්වස් එකක් උඩ දිය සායම් තවරනවටත් වඩා පරිස්සමින්. කැන්වස් උඩ චිත්‍ර අඳිනවට වඩා මම ආස කලේ අමීශගෙ පුංචි නියපොතු වලට රටා දාන්න. අත් දෙකේ අඟිලි දහයම පාට කර ගන්න ඇයට ඕන උණා. කකුලෙ නියපොතු පාට කරන්න අමීශා කැමති උනේ නෑ. නිකන් තනි පාටක් ගාගන ඔහේ තියාන හිටියෙ එයාමයි.

මම අමීශට ආදරේ කළා. එයත් එහෙමයි. මම දන්නවා. අමීශත් මගෙ පැත්තට ඔලුව හැරෙව්වෙ මම එයා දිහා බලන් ඉන්නව කියල දැනිලද කොහෙද. එයාගෙ නළල මගෙ තොල් කෙලින්ම තිබ්බෙ. මම ළං වෙලා හාද්දක් දුන්නා. එයාගෙ තොල් දෙකත් මගෙ නළලට හාදුවක් දුන්නා. දවල් අහසෙ තරු නොපෙනුණත්, දරුවො ඉස්කොලේ ඇරිලා එනකල් අම්මයි තාත්තයි මග බලන් ඉන්නව වගේ තරු එනකල් අපි ඔහෙ අහස දිහා බලාන හිටියා.

තරු එක්ක කතා කරන්න විතරක් නෙවෙයි, ආදරේ කරන්න, අඬන්න, හිනා වෙන්න, කොටින්ම කියනව නම් ජීවත් වෙන්න ඉගැන්නුවෙ එයා.

හවස් වරුවක ගෝල්පේස් බැම්ම දිගේ ලුණු තැවරුණ හුළඟ විඳින ගමන් සෙරෙප්පු එක අතකට අරන් අනිත් අතින් අපි දෙන්න අත් පටලගන ඔහේ ඇවිද්දා. අපේ ජීවිත වලට අරමුණක් තිබ්බෙ නෑ. අපේ නෙවෙයි. මගේ ජීවිතේට. අමීශාගෙ ජීවිතේ අරමුණ උනේ මම. එදා ගෝල්පේස් එකේ වෙඩින් ෆොටෝ ගන්න ජෝඩුවක් දිහා අමීශා අසාවෙන් බලන් උන්නා මතකයි.

අපි දවස් කොච්චර එහෙම ගෝල්පේස් එකේ මුණ ගැහුණද දන්නෙ නෑ. ගෝල්පේස් එකේ මුහුද මැදට යන්න හදල තියන කොටුව ඇතුලෙ අමීශයි මායි තුරුල් වෙලා ඈත ක්ෂිතිජය දිහා බලාන හිටියේ හරියට ටයිටැනික් නැවේ වගේ. අපේ නැව කවදාවත් කැඩෙයි කියල හිතුවේ නෑ අපි. නැව ගිලුනත් අපි ජැක් ට වත් රෝස්ට වත් උණා වගේ දෙයක් වෙයි කියල හිතුවෙ නෑ.

අපි දෙන්නට සීමා මායිම් තිබ්බෙ නෑ. අමීශගේ හරිම හැඩ ඇඟක් තිබුණා. ඒකෙ අස්සක් මුල්ලක් නෑර මම ආදරේ කලා. ගෝල්පේස් එකේම බංකුවක් උඩ එයාගෙ තොල් දෙක පළවෙනි වතාවට මම ඉඹිනකොට දැනුණ, ලුණු රසත් ලිප් ග්ලොස් එකෙන් ආව මී පැණි රසත් කලවම් උණ අමීශාට ආවේණික අමුතු රස, එයා ව එතනදි සිප ගත්ත හැම වෙලේම මට දැණුනා. අමීශාගෙ කන්පෙති, බෙල්ල, සිනිදු හීනි අත්, පියයුරු.. හැමදේම... මම ඒ හැමදේටම තදින් බැඳුනා. ආදරේ උණා.

මම පියවි සිහියට ආවා.

අපි හමු උණ විදිහ මට මතක නෑ. අපි කොච්චර කල් ආදරේ කළාද මට මතක නෑ. අපි ඇත්තටම ආදරේ කළාද කියල දන්නෙත් නෑ. ඒත් අමීශා නැති අඩුව, කලුවරේ අහස දිහා බලන් හිටිය මට තදින්ම දැණුනා. අමීශා මාව දාල ගිය.. නෑ... මම අමීශව දාල ගිය* දවස මට හොඳට මතකයි.

අමීශා මගෙ අත අල්ලන් හිටියෙ. වෙනද වගේ ලස්සනට මේකප් කරල හිටියේ නෑ. ඒත් එදා වෙනද නොදැක්ක තරම් ලස්සනක් අමීශගෙ මුහුණෙ මම දැක්කා. එයා කියන්න හැදුව ඒව මට නොතේරුණත් ඒ කියන්න හදන හැම වචනයක් ගානෙම ආදරේ මට දැණුනා. වෙනද දඟ කරපු ඇස් මැලවිලා. ඒත් ලස්සනයි. මම අඬන්නැතුව ඉන්න ගොඩක් උත්සහ කළා. මොකද මම ඇඬුවොත් අමීශගෙ හිත හුඟක් රිදෙන නිසා.

ඉස්සර ජම්බො ක්‍රේල් කෙස් රොදක්ව්ත්, ත්‍රෙඩින් කරපු ඇහි බැමවත් ඈ ගාව තිබුණේ නෑ. ලිප් ග්ලොස් ගෑව තොල් වේලුණු පාට වෙලා තිබ්බා. මුළු මුහුණම මුළු ඇඟම... සුදු මැලි වෙලා. ඒත් අමීශා තාම ලස්සනයි. අමීශාගෙ හදවත ලස්සනයි. ඒ ලස්සන හදවතට උරුම කම් කිව්ව අමීශගෙ සුන්දර ආත්මය මං ඉස්සරහදිම ඇගේ කයෙන් වෙන් වෙලා ඈත අහසේ ඈ ආදරේ කරපු තරු අතරට එකතු උණා. මම වෙනදට වඩා තරු වලට ආදරේ කරන්න පටන් ගත්ත.

කණාමැදිරිය හිටිය තැන, මම අහසෙ තරුවක් තියේ කියල රැවටුන තැනතාම හිස්වට පෙනුණා. වටේ තරු නිවි නිවී දිලුණා. ඒ හිස් වපසරියෙන්, පුන්චි තිතක් වගේ ආව එළියක් තරුවක් වගේ දුලන්න පටන් ගත්තා. ඒ අමීශා... මම ඈ හා හිනා උණා.

*****
ප.ලි.
මේධානි පහුවදා ඉස්කෝලෙ ආවෙ නෑ. මම අනාත්මීය ආදරේ ගැන ගොඩාක් කල්පනා කරල මේ කතාව මෙහෙම ලිව්වෙ මේධානිට අනාත්මීය ආදරෙ ගැන කියල දෙන්න, තේරුම් කරන්න. මට තවත් දවසක් බලන් ඉන්න වෙනවා, අමීශගෙ කතාව මේධානිට කියන්න. ඒත් මේධානි ඒක තේරුම් ගනී කියල හිතන්න අමාරුයි. ඇයි මම එහෙම එකක් ලියන්නෙ. ඇයි එහෙම එකක් මේධානිට ලියල දෙන්නෙ කියල මම දන්නෙ නෑ. ඒත් ඔහේ හිතට ආව අනාත්මීය ආදරය කියන එකට මගේම කියල අර්ථකතනයක් දෙන්නයි මට ඕනෙ උණේ.

අම්ම හැමදාමත් උදේට තාත්ත දුන්න චීත්තය බෙල්ල වටේ දවටගන ඉන්නෙ අම්මගේ ආදරේ අනාත්මීය නොවෙන නිසා. තාත්ත නැති වෙල මෙච්චර කාලයක් වෙලත් තාම අම්මගෙ හිත තාම තාත්තට කොච්චර ආදරේ කරනවද. ඒක ආත්මීයයි. අනාත්මීය ආදරයකට පැවැත්මක් නෑ. මට ඒක තේරුණා. ආදරයක් ආත්මීය වියයුතුයි. සිද්ධාර්ත යශෝධරා ආදර කතාවත් ආත්මීයයි. ඒකනෙ පෙරුම් පුරාගන හැම ආත්මෙකම ආවෙ.

අනාත්මීය ආදරයක් තිබුණත් ඒකට කිසි පැවැත්මක් නැති විත්තිය මම තේරුම් ගත්ත. අනාත්මීය ආදරේ ගැන ලිව්ව අමීශාගෙ කතාව මගෙ බයෝ පොත අස්සට රිංග ගත්තා. ඒ මේධානිට දෙන්න හිතාගන නෙවෙයි. කොලේ විසි කරන්න තිබ්බ ලෝබ කමට.

මතු සබැඳි

ඊළඟ කොටස පහලින්

නිර්නාමික x

නිර්නාමික viii

කතෲ සටහන්:

ඉදින්, මේධානි පසුව සිදුවූ කිසිත් මා හා නොකීවාය. මින් එහා මේධා සහ තිවංකගේ පලහිලව ගැන මට ඇසීමට කිසිවෙකුත් නොවීය.

"ඊට පස්සෙ මොකද උණේ..." මම මේධාගෙන් ඇසීමි. ඈ මුණිවත රැක්කාය. "මට කියන්න... තිවංකගෙ කවිය කියවල මොකද කලේ? ඔයත් පිළිතුරු කවියක් ලිව්වද?"

මේධා අවඥාවෙන් මදෙස බැලුවාය.

"අහන්න එපා අකලංක. එතනින් එහා මුකුත් කියන්න තරම් දෙයක් උණේ නෑ." නිර්නාමික තව දුරත් ලිවීමට ඈ ඉන් එහා වූ දෙයක් මට කිව යුතුමය. කතාව මවා පා බොරුවක් ලියා පාඨකයා පිනවීම පමණක් මා සෑහීමට පත් නොකරයි.

එහෙත්, ඉන් එහා යමක් ඈ මට නොකීවාය. එහෙත් ඉන් එහා සිදු වූ දෙය දන්නා වෙන කෙනෙක් මට මට හමු විය. ඇය හමු වූ අයුරු වෙනම කතාවකි. නමුත් ඈ මට හමු වූවාය. ඈ මේධා ගැන මටත් වඩා හොඳින් දැන උන්නාය. ඉන් එහා මේධාගේ කතාව ඈ මට මේධාගෙ වචනින්ම පැවසුවාය.

*****
" පුතේ...මේ කිරි එක ඇල් වෙනව බීලා ඉන්න... මොනව කරනවද මන්ද දොරත් වහ ගෙන..."
මට මෙලොව සිහි ආවේ අම්ම දොරට ගහන සද්දෙට.

මං කොහොමද ඇඳ උඩට ආවේ...! තාම බාගෙට ගලව ගත්ත ඇඳුම් පිටින්...! මට මොනව වෙලාද මන්දා...! මුළු ඇඟටම පණ නෑ. මං මේ අඬනව ද...! මගේ අත මටත් නොදැනිම කම්මුල් ගාවට ආවා. කම්මුල් තෙමිල. පෙඟිල.

මුළු කාමරේ ම පාළුයි .අඩුම තරමේ හුළඟක් වත් නෑ. කොට්ටේ උඩ තිබිව් ච තිවංක දුන්න කොළය හොඳටම පෙඟිලා, මගෙ කඳුළුවලට ම.

" එයාගෙ බොඳ වෙච්ච අකුරුත් හුඟක් ලස්සනයි නෙ" මට හිතුණා. මං ඒක කී පාරක් කියෙව්ව ද කියලා නිව්චියක් නෑ. මං කොළයක් අරගෙන කුරුටු ගෑවා. ගෑවා ද නැත්නං ගෑ වුණා ද කියන්න තේරෙන්නෑ. තාම මගෙ අත වෙව්ලන වා.

"මුදා හැරී හද කොහේ කොතැන ක
උදා හිරු ළඟ රැඳුණු විලස ක
පුදා දෙනයන හිඳිමි එළිය ක
සදාදර හිත නොවේ අමතක

නිල්වන් අහස හිරු තෙද දිලිහෙ නා වැනී
මල් මල් හීන හිත ළඟ පාය නා වැනී
හිල් කූඩයක හිර යෙන් ගිලිහු නා වැනී
කල් යල් බලා හිඳ හිත ඉගිලු නා වැනී

- මේධා"

*****

ප. ලි. මේධා හමු වීමට යළි මම ගියෙමි. ඈ සිය තෙවන දරුවා උකුලෙහි රුවාන සිටියාය.

"එන්න අකලංක, ඇතුලට..."

"කොහොමද?"

"හ්ම්ම්.. වරදක් නෑ. මා එක්ක තරහ වෙන්න එපා. එදා අර ගැන කතා කරන්න තරම් හොඳ තත්වයක් තිබ්බෙ නෑ"

අපි සාලයේ වාඩි වී කතා කළෙමු. ඇගේ ආදර කතාව පිළිබඳ ඇවිස්සීමට මම උත්සහ නොකළෙමි. අන් ආගිය තතු කතා කලා විනා තිවංකගේ මතකය අවදි නොකිරීමට වග වලා ගතිමි.

"ඉන්න අකලංක, දෙයක් තියනව පෙන්නන්න..." ඈ සිය දරුවා මා අතට දුන්නාය. "පරිස්සමින් අල්ල ගන්න..."

ඈ කාමරය දෙසට නිසසලව පිය මැන්නාය. රෝස පාට කඩදාසියකින් එතූ සපත්තු පෙට්ටියක් ඈ මා ඉදිරියට ගෙන ආවාය. කොණ්ඩ කටු, යතුරු රඳවන, සිනිදුවට මැදුනු රවුම් තිරුවානා ගල් කැට වැනි අනේකවිද දෑ අතුරින් ඈ ඉරී ගිය කොළ කැබැල්ලක් ගෙන මට දිගු කළාය. මම ඒ දිග හළෙමි.

මතු සබැඳි

- තුති... මේධා ගැන හෙළි දරව් කළ අනූෂා අක්කාට

ඊළඟ කොටස පහලින්


නිර්නාමික ix

නිර්නාමික vii

තිවංක මා මේසය මත තුන් හතරවතාවක් නැමූ පොත් කොළයක් තබා යන්නට ගියේය. වෙනදා මෙන්ම පන්තියෙන් අවසානයේ පිටත් වූයේ අපි වෙමු. වෙනදා තරම් තිවංක මා හා කතා නොකළේය. මම තිවංක යන මග බලා සිටිමි. ඔහු ආපසු නොහැරී දිගටම යන අයුරු පෙනෙයි.

කුහුහලය...! කොළය දිග හැර බලම් දෝ නැද්දෝ යි මම සිතමි. මම ඒ බලමි.

"පුදා හැර හද කොහේ කොතැනක
නිදා නොනිදා හිඳිමි වෙනතක
මුදා හද දුක හිඳින විලසක
සදාදර හිත නොවේ අමතක

නිල් වන් අහස හිරු තෙද දිලිහෙනා වැනී
දුල් තරු මාල නුඹ ගෙල සරසනා වැනී
මල් මල් හීන හදවත හඬවනා වැනී
කල් මං බලා හිඳ හිඳ විඳවනා වැනී

 - තිවංක"

"ඒ ගමන කවි ලියන්නත් පටන් ගෙන, එච්චරයි අඩුවට තිබ්බේ". මම මටම කියා ගනිමි. මට ඒ වචන කිසිවක් නොතේරෙයි. ඒව මට බර වැඩිය. ඒ කවියෙන් කියැවෙන්නෙ මට ආදරේ බවද, නොහොත් වෛර කරන බවද, එසේත් නැති නම් ඔහේ හිතට ආව වචනද? මම තව එක වතාවක් කියවමි.

"පළවෙනි එකට වඩා දෙවෙනි එක ලස්සනයි. ඒත් ඒකෙන් කියන්නෙ එයා විඳවනව කියන එකද? මොනවද විඳවන්නෙ?" මට කිසිත් නොතේරෙයි. තේරුම් ගැන්මට උවමනාවක්ද නොදැනෙයි.

තිවංකගේ ලෝකය පිරී ඇත්තේ ෆැන්ටසි තොගයකින් බව මට දැන් දැන් තේරෙයි.

"සිද්ධාර්ථ, යශෝධරා, අමුතු හීන, ඇයි අර මොකද්ද ආදරේ... මට මතකත් නෑ... අමුතු වචනයක් කිව්වෙ. ඊයෙ... අනාත්මීය ආදරේ... තිවංකට පිස්සු....!"

මම පොත් ටික දමාගෙන යන්නට නැගිට්ටෙමි.

"මේධා කාවද රවට්ටන්නෙ?" ඒ මගෙ හිත... මගෙන්ම අහනව...! මම හෙමින් සැරේ පිය මනිමි.

"මම කාවවත් රවටන්නෙ නෑ... නෑ... රවට්ටනවා.. ඔයාවම...! නෑ... ඔව්... නෑ...!" මට මගේ හිත නොතේරෙයි. "නෑ මේධා... ඔයා නොතේරනව වගේ ඉන්නව මිසක් ඇත්තටම නොතේරෙනව නෙවෙයි නේද?... ඔයා තිවංකට ආදරේයි...!"

මේ මොන පිස්සුවක්ද මට හිතෙන්නෙ? මම එහෙම නෑ... මට තිවංකට ආදරේ කරන්න බෑ... ඇයි බැරි? මට බෑ... මම දන්නේ නෑ.... මට බෑ...

මම අඩිය ඉක්මන් කරමි.

මතු සබැඳි

ඊළඟ කොටස පහලින්

නිර්නාමික viii