Friday, August 30, 2019

අන්තිම කැමැත්ත

සුදු ඇඳගන මම එන්නං
මල් වඩමත් පෙරටු කරන්
මං දැක්කම කඳුලු එහෙම
හෙලෙන්න තහනම්...

වෙනද වගේ හිනැහෙන්නම්
දෙනෙත් කවුලු පියන් වහන්
නුඹ දෙස නොබැලුවයි කියා
බනින්න තහනම්...

නුඹ අභියස සැතපෙන්නම්
නුඹෙ සිහිනෙක මම ඉන්නම්
උනුහුම මදි උනත් ළඟින්
නිදන්න තහනම්...

නුඹෙ සිහිනෙක සඳ වෙන්නම්
අලුත් ඉරක් පායනකං
මල් හසරැලි නෙඹෙ මුවගින්
මැකෙන්න තහනම්...

Monday, August 26, 2019

නිර්නාමික xxiv

"කේසා... ලෝමා... නඛා... දන්තා... තචෝ...

කේසා... ලෝමා... නඛා... දන්තා... තචෝ..."

මේධාලංකාර පොඩි හාමුදුරුවො මුලින්ම කපල අතට දුන්න කෙස් රොද දිහා බලාන මම තචපඤ්චක කර්මස්ථානය වැඩුවා. කාලයක් තිස්සෙ භාවනා කරල සමාධිගත වෙලා තිබ්බ හිත, ඒ කර්මස්ථානයෙන් තව තවත් ගැඹුරු සමාධියකට ඉක්මනටම සමාධිගත උණා.

ඒත් ඒ සමාධිය වැඩි වෙලාවක් තියාගන්න කලින්, මහා අමුතු අඳුරක් හිත ඇතුලට කඩා වැදුනා. හරියට, මගේ අත පය හතර ගැටගහල, ලෝ දිය හැලියක් ඇඟට වක් කරනවා වගේ. ඒ අඳුර මගේ වසඟයේ තිබුණ දෙයක් නෙවෙයි. මෙච්චර කාලෙකට අමතකවෙලා, නෑ, අමතකර කරල තිබ්බ පරණ මතක ගොඩාක්, එක පාරම, ඒ සමාධිය බිඳගෙන හිතට මතු වෙන්න පටන් ගත්තා. හරියට, අවුරුදු ගාණක් හිම මිදිල හීතල වෙලා තිබ්බ ගිණිකන්දක් මුදුනෙන්, හිම දියකරගන ලාවා ගලනව වගේ. ඒ සිතුවිලි වේගෙ විදර්ශනා කරන්න තරම් දියුණු මනසක් මට නොතිබ්බ නිසාදෝ, "කේසා ලෝමා නඛා දන්තා තචෝ" කියමින් මුමුණපු තොල් අස්සට හොරෙන් ඉකියක් හිර උණේ. හිසකෙස් බූ ගෑවෙන සීතල වතුර නළලෙන් කම්මුල් වලට වැටිල පහළට ගලන් යන සීතල අස්සෙන්ම, රත් වෙච්ච කඳුලු ගුලිත් ගලාගන යනව දැනුණා. ඒ කඳුලු සබන් පෙන එක්ක මුහුවෙලා අමුතු නීරසක් විදිහට තොල් අතර හිදැසකින් දිවට දැනුණා. වෙච්ච දේ හිතාගන්න බැරුව මම තුශ්ණිම්භූත උණා. හරියට මහා සුනාමියකට අහු උණා වගේ. පැවිදි දම් පුරන්න කලින් හිතේ තිබ්බ සමාධිය කොහෙන් කොහෙට උණාද දන්නෙ නෑ.

ගමේ හිතවත් බොහොමයක් පිංකම බලන්න ඇවිත් හිටියා. ඒ කව්ද කියල අඳුන ගන්න තරම් සිහියක් තිබ්බෙ නැති තරම්. ඒ මොකක් නිසාද කියල මම දන්නෙ නෑ. කර්මස්ථානයක් ගැන වගක්වත් නොතිබ්බ හිත, හරියට මම කලින් කියෙව්ව නවකතාවක් ආයෙත් මුල ඉඳන් මටම ඇහෙන්න කියවනව වගේ වල දාපු මතක එකින් එක ගොඩ ගන්න පටන් ගත්තා. ඒ වලදාපු මතක වලින් හමපු දරාගන්න බැරි කුණු ගඳ නිසා, මම තදින් ඇස් වහගත්තා.

*****

"මම මෙ වැරදි වැඩක්ද මන්ද කරන්නෙ, මේධානි" දිගු නිහඬතාවය බිඳගෙන මම කතා කළෙමි. මේධානි කිසි පිළිතුරක් නොදෙන්නීය.

"අපි ආපහු යමු." මම වාහනය තරමක් වේගයක අඩු කරමින් පැවසුවෙමි.

"අකලංක, විහිලු කරන්න එපා. යමු. මම කිව්වනෙ. මේක මම කරන්නම ඕන දෙයක්"

මම කිසිත් නොකිව්වෙමි. තව අඩ හෝරාවකින් අපට ගමනාන්තයට ළඟා විය හැක. එතෙක් මුණිවත රැකීමට මම ඉටාගත්තෙමි. මේධානිව තිවංකට මුණගෑස්සවීමට යන මේ ගමන නොකල තිබිය යුතු යමක් බව තව තවත් මට පසක් වෙයි.

ගිය නුවණ ඇතුන් ලවාවත් ඇද්දවිය නොහැක. ඉදින් ඉතුරු දුරද එසේම ගමන් කළෙමු.

******

ගමන ඇරඹුන මොහොතේ සිට අකලංක නිහඬව වාහනය පැදවීමෙ නිරත වූවේය. එය හිතට මහස් අස්වැසිල්ලකි. අකලංකගේ විප්‍රකාර ප්‍රශ්න විටෙක හිසට වදයකි. මම මගේ මතක සයුරේ ගිලුනෙමි. දරාගත නොහී දුක් වේදනා සතුටු එක මොහොතේ ඔහේ වින්දෙමි.

"මම මේ වැරදි වැඩක්ද මන්ද කරන්නෙ, මේධානි" අකලංක එක වරම පැවසුවේය. ගමනෙන් තුන් කාලක් නිමා කොට, එහි හරි වැරදි සෙවීමට වඩා, ඉතුරු ටික ඉක්මන් කර යාම යෙහෙකියි පැවසීමට හිත් වුවත්, ඒ සිතුවිලි වචන කිරීමට වෙහෙසෙනවාට වඩා ගිලී උන් සිතුවිලි සයුරේම ගිලී හිඳීම වඩා ආනන්දජනක බවක් දුවුවෙමි.

මගෙන් පිළිතුරක් නොවූ නිසාවෙන්දෝ, "අපි ආපහු යමු" කියා වාහනය නැවැත්වීමට අකලංක ගත් උත්සහය ඔහේ කටට ආව වචන කිහිපයක් දිග හෑරීමෙන් පසු වැළැක්විණි.

අපි ඉතුරු දුරද ගමන් කළෙමු. මම යන ගමනේ අරමුණ මම නොදනිමි.

අකලංක එක අතකින් හරි. මේ යන්නෙ වැරදි ගමනක්. ඒත්!

මම නිහඬව සිටියෙමි. වසර ගණනකින් නුදුටු තිවංක බලා ගැනීම පමණක් අරමුණු කර ගත්තෙමි. ඔහුට කතා වත් නොකොට, දුර සිට බලා සැනසී ආපසු එන්නෙමියි පුහු අධිෂ්ඨානයක් හිත තුල මවා ගත්තෙමි.

මම දෙනෙත් පියා ගතිමි.

"මේධානි, අපි ආව. බහිමු!" අකලංකගේ හඬින් මම තිගැස්සී ඇහැරුනෙමි.

*****
“සබ්බ දුක්ඛ නිස්සරණ නිබ්බාන සච්ඡිකරණත්ථාය ඒතං කාසාවං දත්වා පබ්බාජේථ මං භන්තේ, අනුකම්පං උපාදාය... "

හිතේ තිබ්බ බර කොටසක් අඩු උණා වගේ දැනුනා. ඒත්, තවත් වෙනදට වඩා අමුතු සිතුවිලි හිත වටේ කැරකෙන එකේ නම් කිසිම අඩුවක් නෑ. පන්තියෙ තිබ්බ හදවත, ඒකෙ කොටස්, දකුණු කර්ණිකාව, දකුණු කෝෂිකාව අතරටෙ තිබ්බ ත්‍රි තුණ්ඩ කපාටය, මේධානි කණේ කොටස් ගැන කියා දුන්න විදිහ, සතුන්ගෙ විද්‍යාත්මක නම් මතක තියාගන්නෙ කොහොමද කියල විහිලු කතා කිව්ව විදිහ, මම මේධානිට ලිව්ව කවි, කතන්දර, අමීෂා!, මගෙ කෙටි කතාව... මගේ ලෝකය, මගෙ අම්මා... දුක් වින්ද හැටි, අම්ම කවන බත් කටක තිබුණ රස, අම්ම මාව දාල ගිය දවස, අම්ම කර වටේ දාගන හිටි චීත්ත රෙද්ද? කෝ ඒක? ඒක මගෙ ඇඳුම් එක්ක ඇති. මට ඒක බලන්න ඕනෙ උණා. මට අම්මගෙ සුවඳ ඕනෙ උණා.

පැවිදිදම් ඉල්ලල ගථාව කියනවත් එක්කම මට නවත්තගන්න බැරි වේගෙන් ඇඬෙන්න උණා. මම මගෙ ඉස්සරහ තිබ්බ බුදු පිළිමෙ දිහා බැලුවෙ හරියට මාව බේරගන්න, කියල ඉල්ලන්න වගේ. මම මගෙ ඉස්සරහ හිටිය මේධාලංකාර හාමුදුරුවො දිහා බැලුවා. උන්නාන්සෙ කිසිම වෙනසක් නැතුව මේ කටයුතු වලට හිත යොමාන ඉන්නව කියල තේරුණා. උන්නාන්සෙ මගෙ හිත කියවනවද මන්ද! මට ආයෙ මොහොතකින් හැමදේම එපා වෙන්න ගත්තා. හැමදේම. කවදාවත් කැමැත්ත ඉෂ්ඨනොකරන මේ සංකාර වෙනුවෙන් අඬන එකත් මහ අපරාධයක් නේධ කියල මගෙ හිතම, මට කියන්න පටන් ගත්තා. ඒත්, තාම හිත තිබුණ තැනටම ඇවිත් නෑ.

*****

"මේ කොහෙද?" මේධානි වට පිට බලමින් ඇසුවාය.

"තිවංක ඉන්න තැන" මම කීවෙමි.  මේධානි මා දෙස බැලුවාය. මම කිසිත් නොකියා වාහනයෙන් බැස ගත්තෙමි.

මතු සබැඳි

ඊළඟ කොටස පහලින්

නිර්නාමික xxv

Friday, August 16, 2019

අප්පච්චි

පෙට්ටගම හාරලා
ගැඹුරටම පීනලා
කිමිදිලා කිමිදිලා

හම්බුනේ නැතුවාට පසිංගල්...
ඉඳා උඹ දමාගං, මං ගත්තු
ඉමිටේසන් අරුංගල්...
දුක යන්ඩ දුවේ දැං,
යවමු අපි වෙල මැද්දෙ,
සරුංගල්...

නිර්නාමික xxiii

ජය මංගල ගාථා මැද අපි පෝරුවෙන් බැස්සෙමු.

අචින්ත නිළමේ ඇඳුමකින් සෑරසී හුන්නේය. ඔහු මට ආදරය කරනවා විය යුතුය. එහෙත්, කිසිදාක නොහඳුනන පුද්ගලයෙක්ට එක්වරම ආදරය කරන අයුරු කෙසේද යන්න සිතා ගැන්මට මම අපොහොසත් වීමි. තවමත්, තිවංක මගේ සිහින වල සැරි සරයි.

මංගල දිනය ඔහේ තෝන්තු මාන්තුවෙන් ගත වූවා මතකය. මම නොහෑඬුවෙමි. අම්මා හෝ අප්පච්චි අතැර යාම දුකක් නොවේ. ඔවුන් කෙරේ අල්පමත්‍රයක වෛරයකුදු මසිත නොවේ. නමුත්, මා මනාලියක වන මොහොතේ හිතින් මැරී උන්නෙමි. යළිත් ජීවය දිය නොහැකි තරමට මම මිය ගොස් සිටියෙමි.

*****

"අචින්තට වෙනසක් දෑනුනෙ නැද්ද?" මම මේධානිගෙන් ඇසුවෙමි.

"මොකො ඒ මනුස්සය කියල. දැනෙනව. ඒත්, හිතින් මෑරිච්ච මම මූණිච්චාවට හිනා වෙවී කොච්චරක් කියල ඉන්නද, අකලංක?" මේධානි සුසුම් ලෑවාය.

"මට තේරෙනවා" මමද නිහඬ වීමි. මේධානි හා තිවංක පාසලේ සිටම, හදවත් වල වපසරිය ඡේදනය කොට ගන්නට වෙර දැරුවත්, ඒ ආදර කතාව තවත් එක ආදර කතාවක් වී අතීතයට එක් වී හමාරය. "මට තේරෙනව. ආයෙත්, මම මේ දේවල් ගෑන මේධානිගෙන් ප්‍රශ්ණ අහන්නෙ නෑ"

"අකලංකට ඕනෙ උනේ කතාවක් ලියන්නනෙ? ඉතින්? ඉතුරු ටික නොදෑන කොහොමද කතාව ඉවර කරන්නෙ?"

"එතනින් එහා මොනවද? ඔයා කසාද බැන්ද. ළමයි ඉන්නවා. ආයෙ මගෙ කතාවෙ අන්තිමේ, මේ මගුල කඩල, තිවංකත් එක්ක ඔයාව හඳපානෙ යවන්න බෑනෙ.?" මේධානිත් මමත් හඬ නගා සිනා සුනෙමු. ඒ, මේ කතාවේ, මේධානි සිනාසුනු පළමු මොහොතය. ඈ දුක පමණක් දැරුවාය. නමුත්, තිවංක ගැන කතා කරන මොහොතක ඈ යම් සතුටක්, වේදනාව තුලින් යම් සතුටක් ලැබුවාය.

"හරි හරි. අකලංකට පුලුවං, ඇත්තට වෙච්ච නැති දේ, අඩු තරමෙ ඔයාගෙ කතාවට වත් දාන්න. නැත්තම් මේධානියි, තිවංකයි පව් නෙ?" මේධානි කිව්වාය.

"එහෙම වැඩක් නෑ. මගෙ කතාව බල්ලට ගියාදෙන්. මේධානිගෙ කතාව මෙතනින් ඉවරයිනෙ. දැන් වෙච්ච දේවල් උණා."

"හරි. එතකොට දැන් අකලංකගෙ ප්‍රශ්න ඉවරද?"

"ඔව්. එතනින් එහා වෙච්ච දේවල් මම දන්නව. අචින්ත එක්ක ඔයා ජීවත් වෙනව. සතුටින් හරි දුකින් හරි ජීවත් වෙනව. වෙන මොනවත් තියනවද?"

"ඇත්ත, වෙන මොනවද?"

"හ්ම්ම්"

"එක දෙයක්, මට අකලංක උදව්වක් කරන්න ඕනෙ?"

"මොකද්ද?"

මේධානි කළබලෙන් මා අසළටම ආවාය. ඈ බොහෝ කළබල ස්වභාවයක් පෙන්නුම් කළාය.

"අකලංක, හැබැයි, මේක අචින්ත අයිය දැන ගන්න බෑ"

"හා... මොකද්ද උදව්ව?" මම වික්ශිප්ත වූවෙමි.

"මට එක පාරක් මුණගස්සන්න තිවංකව"

මම හුනස්නෙන් නෑගිට්ටෙමි.

"පිස්සුද මේධානි. දැන් ඒ කතා ඉවරයි. තිවංකව හම්බෙලා මොනව කරන්නද"

"එයාව එක පාරක් මට හම්බෙන්න ඕනෙ"

"මොකටද"

"බලන්න... කතා කරන්න..."

"ඕනෙ නෑ. නැති ප්‍රශ්ණ ඇති කරගන්නැතුව ඉන්න."

"මට ඕනෙ ඒ මනුස්සයගෙන් සමාව ගන්න, නැත්තම්, මට මෙහෙම විඳව විඳව ඉන්න වෙයි ඉතුරු ටික කාලෙත්"

"හරි... බලමු"

මේධානි යළිත් හිඳ ගත්තාය. දෝතෙහි මුහුණ රුවා හඬන්නට පටන් ගත්තාය.

"හරි හරි. අඬන්න එපා. මම බලන්නම්කො. අනික තිවංක කෑමති වෙයිද දන්නෙ නෑ."

"හරි. අකලංක තිවංකගෙන් අහල කියන්න. තිවන්කව මම අවුරුදු ගානකින් දැක්කෙ නෑ. මොනව කරනවද කොහෙ ඉන්නවද දන්නෙ නෑ. මගෙ හිත කියන්නෙම, මම නිසයි, තිවංකට හැම දේම උණේ කියල. තිවංකගෙ අම්මත් තිවංකට නෑති උණෙ මම හින්දයි. ඒ පව තමයි මම තාම හිතින් මැරීගෙන මම ගෙවන්නෙ."

"එහෙම කියන්න එපා මේධානි. ඔයා කරපු දෙයක් නෙවෙයිනෙ. ඔයාට අම්ම තාත්ත කියන දේට එකඟ වෙන්න උණානෙ."

"ඒක තමයි. අචින්තට බෑ කියල මම අම්මලට බල කළා නම්, මෙහෙම වෙන්නෙ නෑ. මම චපලයි. මම විරුද්ධ වෙන්න පුළුවන් කම තියෙද්දි මෙහෙම කරා කියලයි මට දැනෙන්නෙ. එක්කො, මම තිවංකට මුල ඉඳන්ම බලාපොරොත්තු නොදී ඉන්න තිබ්බ. මම මනුස්සයෙක්ගෙ ජීවිතයක් විනාස කළා කියලමයි මට හිතෙන්නෙ."

"ඒත්, තිවංක දැන් හොඳ තැනක ඉන්නව නම්?"

"ඒක තමයි දෙයියනේ කියන්නෙ. මාව ඒ මනුස්සයව එක පාරක් මුණ ගස්සන්න. මට අඩු තරමෙ වැඳල සමාව ගන්නවත්!"  මේධානි තවමත් ඉකි ගසමින් කතා කරන්නීය.

තව දුරටත් ඇය හා ඒ පිළිබඳ කතා කිරීමට තරම් මානසිකත්වය මා තුලද නොවීය.

"හොඳයි. මේධානි, මම යන්නම්. මම තිවංකව මුණගස්වන්නම්. ඒත්, මම හිතනවා, මේක ඔයාට ප්‍රශ්ණයක් වෙන්නෙ නැති වෙයි කියල"

මේධානි ඔහේ ඈත අනතයක් දෙස බලාන හුන්නාය.

මමද, පිළිතුරක් නොමැතිව සිතුවිලි සහසක අතරමංව මේධානිගේ නිවසින් පිටත් වුණෙමි.

මතු සබැඳි

ඊළඟ කොටස පහලින්
නිර්නාමික xxiv